KONUT FİNANSMANI SÖZLEŞMELERİ HAKKINDA BİLGİLENDİRME

19 Ekim 2022
Konut finansmanı sözleşmelerinde sigorta yaptırmak zorunlu mudur?
Tüketicinin açık talebi olmaksızın kredi ile ilgili sigorta yaptırılamaz. Tüketicinin sigorta yaptırmak istemesi halinde ise istediǧi sigorta şirketinden sağladığı teminat, kredi veren tarafından kabul edilmek zorundadır. Bu sigortanın kredi konusuyla, kalan borç tutarıyla ve vadesi ile uyumlu olması gerekir.

Ancak kredi veren sigortasız bir kredi sözleşmesini de teklif etmek koşuluyla tüketiciye kredi bağlantılı sigorta yaptırılmasını içeren bir sözleşme sunmak zorundadır.

Konut finansmanı sözleşmesi yan finansal ürün alım şartına bağlanabilir mi?
Konut finansmanı sözleşmesi kredi ile ilgili olanlar hariç olmak üzere otomatik ödeme talimatı, tamamlayıcı sağlık sigortası gibi yan finansal ürün ve hizmet alım şartına bağlanamaz.

Kredi ile ilgili yan finansal ürün ve hizmetler Türkiye Cumhuriyet Merkez 2020/7 sayılı Finansal Tüketicilerden Alınacak Ücretlere İlişkin Usûl ve Esaslar Hakkında Tebliği ekinde bireysel krediler başlığı altında belirlenmektedir.

Konut kredilerinde tüketicinin temerrüde düşmesi durumunda kalan borcun tamamı hangi şartlarda talep edilebilir?
Tüketicinin taksitleri ödemede temerrüde düşmesi durumunda eǧer kredi veren tüm borcun ödenmesi hakkını saklı tutmuş ise bu hakkı ancak;
  • Kredi verenin tüm yükümlülüklerini yerine getirmiş olması,
  • Tüketicinin de birbirini izleyen en az iki taksidi ödememesi
durumunda kullanabilir.
 
Kredi verenin bu hakkı kullanabilmesi için tüketiciye en az otuz gün süre vererek uyarıda bulunması zorunludur. Ayrıca, muaccel kılınan taksitlerin hesaplanmasında faiz ve ücretler dikkate alınmaz.

Konut kredisini erken ödemek isteyen tüketiciden bankanın talep ettiği erken ödeme tazminatı yasal mıdır?
Kredinin faiz oranı sabit olarak belirlenmiş ise, sözleşmede yer alması şartıyla, tüketicinin borçlandıǧı tutarın tamamını veya bir taksit tutarından az olmamak üzere herhangi bir tutarı vadesinden önce ödemesi durumunda tüketiciden erken ödeme tazminatı talep edilebilir. Bu tazminat, erken ödenen anapara tutarının kalan vadesi otuz altı ayı aşmayan kredilerde yüzde birini, otuz altı ayı aşan kredilerde yüzde ikisini geçemez. Bu tutar hiçbir şekilde tüketiciye yapılacak toplam indirim tutarını aşamaz.

Deǧişken faiz oranlı kredilerde tüketiciden erken ödeme tazminatı talep edilemez. Bu baǧlamda, erken ödeme tutarının hesaplanması yukarıda belirtilen hususlar doǧrultusunda belirlenmekte olup, anılan hükümlere aykırı uygulamalar hakkında tüketici hakem heyetlerine veya tüketici mahkemelerine başvurulması mümkündür.

Kredi borcunun tamamının erken kapatılması durumunda, “kredi süresince peşin olarak alınan hayat sigortasına” ilişkin bedelin kalan kısmının geri alınması mümkün müdür?
Konut Finansmanı Sözleşmeleri Yönetmeliǧi’nin 10’uncu maddesi ile Bireysel Kredilerle Baǧlantılı Sigortalar Uygulama Esasları Yönetmeliǧi’nin 10’uncu maddesinde kredilerin erken kapatılması veya yapılandırılması halinde sigortanın durumuna ilişkin hususlar düzenlenmektedir.

Kredi baǧlantılı yapılan sigortalarda kredinin erken kapatılması halinde sigorta teminatı açısından sonlandırmaya ilişkin bir dilekçeyle sigorta sözleşmesi sonlandırılarak bakiye kalan süre için sigorta priminden kalan miktarın iadesi talep edilebilir. Bu durumda riskin devam ettiǧi gün hesaplanarak fazladan kalan gün sayısı kadar tutar iade edilebilir.
Kredinin yapılandırılmasıyla vade veya tutar deǧişikliǧi gibi kredi borç yapısında deǧişiklik olması halinde ise yapılan deǧişikliǧe göre mevcut sigorta poliçesi teminat tutarları ve sigorta süresi yeniden düzenlenebilir.

Erken ödeme veya yapılandırma sırasında tüketicinin kredi veren tarafından ayrıca bilgilendirilmesi ve açık onayının alınması koşuluyla poliçe mevcut koşullarıyla devam da ettirilebilir.
Kredinin erken kapatılmasına ilişkin sigortanın durumuyla ilgili örnek bir Yargıtay kararında; “Davacı, 30.09.2010 tarihinde çektiǧi tüketici kredisini süresinden çok önce 26.10.2010 tarihinde ödeyerek kapatmıştır. Her ne kadar tüketici çektiǧi kredi nedeniyle kendisinden kesilen hayat sigortası priminin iadesini isteyemez ise de, davacının krediyi süresinden önce ödemesinden dolayı bakiye kalan süre için hayat sigortasının priminden kalan miktarı şayet hayat sigortasını davacı banka ya da bankaya baǧlı sigorta şirketi yapmış ise ya da sigorta poliçesi başka sigorta şirketince yapılmasına raǧmen sigorta poliçesi üzerine davalı banka tarafından dain mürtein hakkı konulmuş ise davalı bankadan, bunlar yapılmamış ise sigorta şirketinden bakiye kalan süre ile ilgili primleri isteyebilir.” gerekçeleri yer almaktadır. (Yargıtay 13. Hukuk Dairesi E. 2014/41219 K. 2014/40605 T. 17.12.2014)