Piramit satış sistemi nedir?
6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 80 inci maddesi uyarınca piramit satış sistemi, katılımcılarına bir miktar para veya malvarlığı ortaya koymak karşılıǧında, sisteme aynı şartlar altında başka katılımcılar bulma koşuluyla bir para veya malvarlıǧı kazancı olanaǧı ümidi veren ve malvarlıǧı kazancının elde edilmesini tamamen veya kısmen diǧer katılımcıların da koşullara uygun davranmasına baǧlı kılan, gerçekçi olmayan veya gerçekleşmesi çok güç olan kazanç beklentisi sistemi olarak tanımlanabilmektedir.

Piramit satış sisteminin yaptırımı nedir?
6502 sayılı Kanuna göre piramit satış sisteminin kurulmasının, yayılmasının veya tavsiye edilmesinin yasak olduǧu hüküm altına alınmış olup, piramit satış sistemini başlatan, düzenleyen veya toplantı, elektronik posta veya diǧer birçok kimsenin de katılımını saǧlamaya elverişli yöntemlerle yayan veya böyle bir sistemin diǧer bir şekilde yayılmasını ticari amaçlarla destekleyenler hakkında Türk Ceza Kanunu’nun ilgili hükümleri uygulanmaktadır.

Bir satış organizasyonunun piramit satış sistemi olup olmadığı nasıl anlaşılır?
Yasaklanan piramit satış sistemleri çoğu zaman kendilerini doğrudan satış sistemi olarak tanıtması, faaliyetlerinin “network marketing” olduǧunu iddia etmeleri sebebiyle ilk aşamada piramit satış sistemlerinin tespit edilmesi zor gibi gözükse de dikkat edilecek bazı hususlar bu yapılardan uzak durulmasını sağlayabilir.

Piramit satış sistemlerinin en belirgin özellikleri; kazanç garantisi vermesi, “hayatta bir kez karşınıza çıkacak bir fırsat” ya da “iş işten geçmeden satın alın” gibi baskıcı söylemlerle tanıtılması, vaat edilen kâr tekliflerinin normal koşullar dikkate alındığında gerçek olamayacak kadar yüksek olması, Yüksek kazanç vurgusuyla gösterişli şekillerde tanıtılması, Kazanç vaadi dışında sistem hakkında sağlıklı bilgi verilmemesi, esasen önceki katılımcıların gelirini oluşturan giriş ücretinin sistemde somut ürün olduğu durumlarda ürün paketi, ürün olmadığı durumlarda yatırım paketi adı altında alınması ve farklı tutarlardaki paketlerde genelde yüksek ücretli olanlara yönlendirme yapılması, kimi ürün temelli piramit sistemlerde emsali ürünler ile mukayese edilmesinin önüne geçilmesi amacı ile ürünlerin genellikle piyasada benzeri olmayan ya da antika veya koleksiyon özelliği olduğunun iddia edilmesi, yine bazı ürün temelli sistemlerde ürünlerin sağlık ve zindelik gibi ispatlanamayan yararlar sağladığının iddia edilmesi olarak sayılabilir.

Diğer taraftan, bu tür bir faaliyetin limited ya da anonim şirket gibi bir tüzel kişilik kurularak organize edilmesinin Bakanlıǧımızdan izin alındıǧı anlamına gelmediǧi ve Bakanlıǧımızın ya da başka bir kamu kurumunun bu tür bir faaliyete izin verme yetkisinin de bulunmadıǧı ve serbest piyasa kuralları içerisinde hareket edildiǧi, bazı şirketlerin, ticari faaliyetleri ile temsilcilerinin elde ettiǧi komisyonlara ilişkin vergisel yükümlüklerini yerine getirerek vergilerini ödemeleri halinin o şirketin ya da şirketlerin tamamen yasal olarak faaliyet gösterdiǧi anlamına gelmeyeceǧi, sadece vergisel yükümlülüğünü ifa ettiǧi, diǧer yükümlülüklerini yerine getirip getirmediǧinin ayrı bir konu olduǧu unutulmamalıdır.

Ayrıca, özellikle bu tür şirketlerin yeni üyeler bulabilmek için gerçekleştirdikleri sunumlarda anlatılan başarı hikayeleri ile sisteme daha önce girenlerin elde ettikleri yüksek kazanç hikayeleri yerine mümkünse bir yeminli mali müşavir ya da baǧımsız denetim kuruluşu tarafından onaylanmış kazanç ve komisyon daǧıtım tablolarının incelenmesinde yarar vardır.